‘Mijn verslaving heeft mijn leven gered’

Dit interview verscheen in augustus 2013 in Lef Magazine.
Tekst Jolande Bastiaans
Fotografie Marjo van de Peppel

‘Vorig jaar zomer ging het erg slecht met me. Als ik met mijn hond Hero in het Amsterdamse bos ging wandelen, moest ik om het kwartier gaan zitten. Die hond betekent alles voor me. Ik dronk van ’s ochtends vroeg tot ’s avonds laat. Ik begon met twee flessen wijn thuis, daarna toog ik naar mijn stamkroeg om wat wodka’s achterover te slaan en dan kachelde ik weer naar huis om daar nog een fles wijn soldaat te maken. Ik woog 104 kilo, had een dik drankhoofd, was ontzettend depressief en voelde me dood- en doodziek. Ik voelde dat ik de winter niet meer zou halen. Ik las in het Parool een interview met Dick Trubendorffer en dat liet een diepe indruk achter. Deze man, eigenaar van een verslavingskliniek en zelf verslaafd geweest, was heel erg positief. Ik dacht: die man die moet mij helpen. Sterker nog: die man gaat mij helpen. Ik belde meteen voor een afspraak. Daar bleek dat zij alleen maar groepstherapieën gaven en dat wilde ik niet. Voor je het weet, ligt heel je levensverhaal op straat terwijl je nog in de kliniek zit. Zij kwamen wel direct met een paar alternatieven en daar heb ik Jellinek Retreat uitgekozen. In het vliegtuig naar Curaçao dronk ik nog twee wodka’s en een klein flesje wijn. Ik vond niet dat ik het kon maken om daar straalbezopen aan te komen. Ik blijf een keurig, nette opgevoede jongen. Dat was op 17 september vorig jaar 2013. Sinds die  dag heb ik geen druppel alcohol meer gedronken.’

Hond Hero
Hans zit op het terras van zijn stamkroeg aan de Prinsengracht, hartje Amsterdam. Hier is hij bijna dagelijks, net zoals vorige zomers. Alleen bestelde hij toen wodka’s, sinds zijn opname houdt hij het bij koffie verkeerd. Zelfs de cafébazin ziet het verschil met voorgaande jaren. ‘Hans zag er verschrikkelijk ongezond uit en zat diep in de put. Nu is het een andere man, die weer levenslust heeft.’ Hans bezoekt nooit alleen het terras. Waar je Hans ziet, zie je Hero. Hero is zijn zesjarige hond. De kroeg is duidelijk het tweede thuis van Hans. Hij kent niet alleen de vaste bezoekers, maar ook de passerende honden bij naam. Hij heeft voor iedereen een vriendelijk woord. Vragen heeft een interview met Hans niet nodig. ‘Ik ben opgegroeid in Heemstede met een stel lieve ouders. Zij waren beslist niet verslaafd, maar ik kan me herinneren dat er altijd drank was. Mijn opa van moederskant had overigens wél een gokverslaving. Ik vond school verschrikkelijk en ben daar dan ook op mijn zestiende mee gestopt. Mijn pa vond het goed, maar hij had wel als voorwaarde dat ik dan een vak en mijn talen ging leren. Ik kwam in de horeca terecht, in hotels in Den Haag, Groningen, Engeland  en Zwitserland. Dat laatste om mijn Frans bij te spijkeren.

Hasjsmokkel  
Op mijn  22^e ging ik als steward bij de Duitse luchtvaartmaatschappij Lufthansa werken en woonde ik in een commune in Duitsland. Daar gebruikten we heel veel cannabis  en dat smokkelde ik mee uit landen als India. Op zeker moment werd ik verlinkt door een collega. Daarop werd ik ontslagen en zelfs Duitsland uitgezet. Sindsdien - op de kop af veertig jaar geleden - woon ik in Amsterdam en ik werd gids op een rondvaartboot. Toen er een oproep in de Volkskrant stond voor een presentator voor een sportprogramma bij de AVRO, solliciteerde ik. Ik kom uit een sportfamilie en sprak mijn talen. Ik kwam een eind, maar werd het uiteindelijk niet. Wel belden ze twee weken later op dat ik de screentest zo goed gedaan had, dat ze me een baan aanboden als omroeper. Zo begon ik in het televisiewereldje. Met een heerlijk avondje AVRO. Al heel gauw kwam daar werk voor de radio bij. De directie van de keurige AVRO had nog wel even  bedenkingen toen ze erachter kwamen dat ik homofiel was, maar ze besloten dat ik toch mocht blijven. Ik heb ze maar nooit verteld dat ik ontslagen was bij Lufthansa en Duitsland uitgezet was wegens drugssmokkel. Ik vond het heerlijk werk en voelde me in televisieland helemaal thuis.

Stout doen
Begin jaren ’70 kwam ik met grote regelmaat in café De Gelagkamer. Dat was toen echt the place to be. Ramses (Shaffy, red.)  was er ook een graag gezien gast. Hij kwam altijd binnen met de meeste vreemdsoortige aanhang. Daar in dat café ontmoette ik in 1974 Chris. Chris was de liefde van mijn leven. Ik nam hem op kerstavond mee naar huis en hij is nooit meer weg gegaan. Hij was geen makkelijke man - hij was manisch depressief - en toch zijn we 23 jaar samen geweest. Een paar keer per jaar ging Chris in de sauna stout doen want daar had hij behoefte aan. Hij mocht dat ook van mij. Ik mocht het ook, maar ik hoefde niet zo nodig. Dan werd ik ’s nachts wakker en dan dacht ik: waar zou die slettenbak uithangen? Eind jaren ’80 moest Chris naar New York voor zijn werk - hij was fotograaf - en daar werd hij op straat overvallen. Ze namen hem flink te pakken; ze sloegen hem met een loden pijp op zijn hoofd. In het ziekenhuis kwamen ze erachter dat hij HIV positief was. Dat moet hij opgelopen hebben bij zijn saunabezoeken. Hij had het daar erg moeilijk mee. Zeker toen hij een aantal jaren later ook daadwerkelijk aids kreeg. Het waren de jaren ’80 en als je aids had ging je dood. Punt. Toch heeft hij het nog negen jaar volgehouden, al waren dat ook voor ons erg zware jaren.

‘Het waren de jaren ’80 en als je aids had ging je dood. Punt’

Rad van Fortuin
Na vijftien jaar werken bij de AVRO, voelde ik dat ik dat niet levenslang kon en wilde blijven doen. Ik was het paradepaardje en speaker van het programma Sterrenlang, dat was een productie van Joop van den Ende. Die begon in 1989 met zijn eigen commerciële tv zender TV10. Hij kreeg echter geen toestemming om uit te zenden in Nederland zodat hij zijn heil zocht in RTL Veronique. Later werd dit RTL 4. Joop had uit Amerika de rechten van The Wheel of Fortune gekocht en wilde dat als dagelijkse show uitzenden. Hij zocht daarvoor een presentator en dacht aan mij. Ze wilden graag iemand die niet teveel zou irriteren. Ik was dolgelukkig, ik liep tegen de veertig en was een beetje uitgekakt bij de AVRO. Het was precies op het juiste moment. Zo begon mijn avontuur bij het Rad van Fortuin. Het was hartstikke leuk om te doen. Joop begeleidde het proces en was als een vader voor me. We namen vijf afleveringen op een dag op. Een week doorknallen en mijn werkmaand zat erop. ’s Ochtends namen we er twee op, na de lunch drie. ’s Middags na het eten kreeg ik van de productie een glas wodka jus. Dat zette ik dan onder mijn desk en daar nam ik af en toe een slokje van. Dan kon ik weer doorknallen.

AIDS
De relatie tussen mij en Chris veranderde. Ik was als de dood dat ik ook HIV zou krijgen. Bovendien wisten ze op mijn werk van niets. Vooral tijdens de eerste jaren van het aids tijdperk was dat nog een groot taboe. Samen kochten we toen nog een schip dat we helemaal lieten renoveren. We hebben een paar maanden op Ibiza gelegen en een jaar op Mallorca. We beleefden hele mooie tijden, maar het kostte ook klauwen met geld. Koken deden we niet; feesten en uit eten gaan des te meer. We dronken samen heel veel en daarnaast gebruikten we de nodige drugs. Chris dronk net zoveel als ik, behalve tijdens zijn laatste levensdagen. Toch kon hij dat fysiek niet meer aan. Ondertussen kostte die boot me zoveel geld dat ik besloot hem te verkopen. We pakten toen het plan op om een huis op Mallorca te kopen. Totdat Chris op een dag door de Dordogne in Frankrijk reed en daar een prachtig huis tegenkwam dat te koop stond. Toen hebben we besloten dat het Frankrijk werd. Dat Mallorca hadden we ondertussen al van voor naar achteren gezien en de Dordogne was als achterland veel interessanter. We lieten het huis helemaal opknappen. Dat heeft twee jaar geduurd. Chris heeft het nooit af gezien; hij stierf in 1999.

‘Ik dronk van ’s morgens vroeg tot ’s avonds laat en voelde me dood en doodziek’

Wijn als water
In dezelfde tijd dat Chris stierf, werd ook Rad van Fortuin van de buis gehaald. Het had zijn beste tijd gehad. Ik had nog wel mijn radiowerk en de nodige snabbels in het land. Zo presenteerde ik jarenlang de roddelrubriek van Radio Noord Holland. Toch viel ik in een gat. Ik ging ook overdag drinken. In 2007 kreeg ik een rol als dramadocent in de musical Fame. Dat vond ik heerlijk om te doen. Heerlijk om met de bus het hele land door te gaan, lekker onder de mensen. Ook toen dronk ik overdag, maar in de tijd dat we speelden wist ik het te beperken tot twee tot drie glazen wijn overdag. Ik heb dus nooit dronken op het toneel gestaan. Wel nam ik steevast een fles wijn mee om in de bus op weg naar huis te kunnen beginnen met drinken. Toen die musical stopte, kreeg ik het pas echt moeilijk. Ik was zestig en er was weinig kans dat er op professioneel vlak nog iets voor me in het verschiet zou liggen. Ik nam een nieuwe vriend in huis: de fles. Ik begon steeds vroeger te drinken en dronk wijn alsof het water was. Daar stopte ik alleen mee om even naar mijn stamkroeg te gaan om wodka te drinken. Ik wilde ook nog wel mensen zien en spreken. Eten deed ik niet of nauwelijks, zo’n drie keer per week belde ik de spareribboer of een pizzeria. Op de terugweg van de kroeg naar huis, kocht ik dan alweer wat flessen wijn, waarna ik thuis in een soort comateuze slaap viel.

‘In de verslavingskliniek voelde ik me meteen thuis door de warmte en de liefde die ik kreeg’

Ander mens
Ik was een beetje angstig over wat ik daar in de verslavingskliniek voor mensen aan zou treffen, maar dat viel reuze mee. De meesten waren mensen zoals ik. Ik voelde me er meteen thuis door de warmte en de liefde die ik kreeg. Nadat ik uit de detox kwam, voelde ik me direct een ander mens. Er was goede medische begeleiding. Het eten was gezond en goed en ik voelde me veilig en beschermd. Ik heb er veel geleerd, onder meer is het me duidelijk geworden dat ik aanleg heb om verslaafd te raken. Een aantal malen per week had ik gesprekken met psychologen en een psychiater en verder volgde ik het groepsprogramma. Je was verplicht om aan dat programma deel te nemen. De eerste week mocht je het terrein niet af, maar daarna kon je ’s middags bijvoorbeeld gaan snorkelen of andere activiteiten ondernemen. Ik vond het er erg prettig, ook door het heerlijke klimaat en de omgang met andere mensen uit de groep. Met sommige van hen heb ik nog steeds contact. Toen ik een paar weken daar was, startte ik met het middel naltrexon, een zuchtremmer. Dat helpt me enorm. Ik ben daar in totaal vijf weken geweest en dat is de start geweest van mijn nuchtere leven. Een leven zonder drank. En een leven waar ik me vijf jaar geleden niets bij kon voorstellen.

‘Ik heb een totaal oninteressant seksleven, maar om nou meteen impotent te worden…’

Prostaatkanker
Tijdens de medische controle in de kliniek werd ontdekt dat mijn PSA ( prostaat specifiek antigeen, red.) te hoog was. Dat is een belangrijke indicatie voor prostaatkanker. Er werd mij geadviseerd om meteen bij thuiskomst naar een uroloog te gaan om dat te laten onderzoeken. Eenmaal thuis bleek dat ik inderdaad prostaatkanker had. Je kunt stellen dat mijn alcoholverslaving mijn leven heeft gered. Daarna moest ik door de MRI om te kijken of er ook uitzaaiingen waren. Dat bleek gelukkig niet het geval. Toen heb ik toch wel een paar dagen in de rats gezeten. Ik had twee opties: de prostaat operatief verwijderen of bestralen. De slagingskansen waren gelijk, vertelde de dokter mij. Het grote nadeel van zo’n operatie is dat je er hartstikke impotent van wordt. Nou heb ik een totaal oninteressant seksleven, maar om nou meteen impotent te worden… Ik koos dus voor bestraling. Toen alles achter de rug was, dacht ik: dat heb je toch maar mooi zonder alcohol gedaan, jongen. Het punt is dat ik per se niet terug wil naar het leven vóór de kliniek. Ik heb nu mijn leven weer op de rails. Ik kan twee lijstjes maken. Op het ene lijstje staan: iedere ochtend in een zeiknat bed wakker worden, depressies, om 8.00 de eerste borrel, stapels ongeopende post en mijn huis een grote puinzooi. In het andere rijtje staan: fit wakker worden, een goed humeur, zaken aanpakken die gedaan moeten worden, en een goed gevoel van eigenwaarde. De keuze is voor mij makkelijk. Ik ben nu met pensioen en ik geniet nu ik nuchter ben van mijn vrije tijd en van Hero. Ik wandel twee uur per dag met hem. Ik maak graag reisjes. Het huis in de Dordogne heb ik nog. Tot op de dag van vandaag vind ik het niet leuk om daar alleen te zijn, maar in het najaar ga ik er met vrienden heen. Daarna ga ik op vakantie in Spanje. Over een paar dagen gaan Hero en ik een paar dagen in een hotelletje aan zee. Ik ben - ondanks het feit dat ik graag mensen zie - ook een einzelgänger. Mijn leven is nu wel wat saaier dan voorheen, maar 100 procent beter.’

 Datum 25/08/2016