Anonimiteit en nederigheid zijn twee kernbegrippen uit het AA 12 stappenprogramma, maar ze zijn lastig te begrijpen of althans: ik vind ze lastig te begrijpen.
In het normale spraakgebruik worden ze in ieder geval anders gebruikt dan het 12 stappenprogramma bedoelt. En dat leidt tot spraakverwarring.
Met anonimiteit beoogt het programma niet dat je niet zou mogen uitkomen voor je misbruik van middelen of je gedrag. Dat mag en moet iedereen zelf weten, gelukkig wel zoals elke cover van Lef Magazine duidelijk laat zien.
Wat bedoeld wordt is dat je jezelf als persoon niet mag laten voorstaan op op het feit dat je lid bent van de AA, NA, CA of welke XA dan ook. Dat je je niet mag laten voorstaan op het feit dat je met succes abstinent bent geworden. Niet jij of ik, maar de boodschap, de inhoud van het programma is van belang. Die boodschap gaat voor welke persoonlijkheid dan ook. In ieder geval in de Westerse wereld wordt de boodschap te veel en te vaak verward met de boodschapper. Ambassadeur van Unicef, Warchild, voorbeelden te over. Daarbij komt dat de meeste alcoholisten, maar ook cokegebruikers of gebruikers van andere middelen gedurende hun actieve gebruik een nogal fors ego hadden. Zichzelf op de voorgrond dringen, altijd gelijk willen hebben, stronteigenwijs zijn, anderen als burgerlijk beschouwen zijn daar allemaal uitvloeisel van. Dát ego zijn of haar kop laten buigen, je ego laten leeglopen is dan ook één van de hoofddoelen van het programma. En daar past geen ambassadeurschap bij, zeg maar. Binnen de AA is geen ruimte voor persoonlijke ambities op dit vlak, zo simpel is dat. Bewust toewerken naar een levensstijl met minder aandacht voor je ego, voor jezelf en meer aandacht voor anderen dáár gaat het om.
Nederigheid is ook zo'n verwarrend begrip. In het normale spraakgebruik staat dat vaak gelijk aan kruiperigheid, door het stof gaan. Ook mijzelf heeft het tijd gekost om de AA inhoud van dat begrip goed te doorzien. Nederigheid in AA termen betekent eerder bescheidenheid, met meer zelfspot naar jezelf durven kijken, jezelf accepteren zoals je werkelijk bent. In stap 4 kijk je eerlijk en met afstand naar jezelf en erkent je fouten en tekortkomingen. Elke keer weer, want je doet die stap jaar na jaar telkens weer en telkens blijkt dat je toch nog niet helemaal eerlijk was geweest, dat er nog dingen waren die je nog niet van jezelf had gezien. Die dingen leren te zien, dat is persoonlijke spirituele groei en zo kom je steeds dichter bij jezelf. Zodoende accepteer je jezelf steeds beter en vollediger en dáár word je wel nederiger van. Want er is vrijwel nooit reden tot veel trots of tevredenheid, zeker niet over wat we gedaan hebben in ons actieve gebruikersverleden. Dat we nuchter en clean op weg zijn naar een ander, voller leven daar past dankbaarheid bij en niet zozeer trots of tevredenheid.
De AA beweging is niet anoniem, kijk maar eens naar de invloed die daarvan is uitgegaan op andere bewegingen zoals NA, CA en XA maar de leden zijn dat wel. Het oordeel over onszelf, over onze veranderde levenshouding kunnen we beter aan anderen overlaten. Als we aan de (ver)beterende hand zijn horen we dat wel. Bescheidenheid dus. Franciscus van Assisi benaderde die bescheidenheid heel goed, lees zijn gedicht daarover maar eens na. Daaruit spreekt de kern van alle 12 stappenprogramma's: verplaats je in anderen, probeer hen te begrijpen en als ze ervoor open staan kun je ze een handje helpen. Dat wordt bedoeld met nederigheid. Zo bezien liggen anonimiteit en nederigheid dicht bij elkaar. En bescheidenheid siert de mens, dat wisten Bill W. en Docter Bob toen al heel goed, uit eigen ervaring.
November is in Frankrijk bij de AA de maand van de elfde stap. De stap waarin je het contact met je Hogere Macht probeert te verdiepen en bestendigen. De stap waarin je op zoek gaat naar de stilte in jezelf. Want alleen in die stilte kan ik mezelf werkelijk leren kennen. Overpeinzing, zelf inkeer en gewetensonderzoek zijn de essentie van de weg naar meer bescheidenheid. Ontloop voortaan jezelf niet meer dát is de essentie van die elfde stap.
In mijn ogen komen anonimiteit en nederigheid bij elkaar in het begrip devotie. Toewijding, toewijding aan anderen, toewijding aan onze beweging en toewijding aan jezelf.
Hoe langer ik me bezighoud met dat 12 stappenprogramma, hoe mooier ik het ga vinden. Een medicus en een effectenhandelaar die kunnen dat niet zelf bedacht hebben. Die samenhang, die psychologische diepgang dat moet wel door God geschonken zijn. Het is de basis voor ons herstel, het alpha en omega punt van ons herstel en dat zal het blijven voor mij, voor jullie, voor ons én voor de generaties na ons. Daar past alleen maar dankbaarheid bij en natuurlijk bescheidenheid.
En verder nog op de Herstellerij; zijn de dakgoten bladvrij gemaakt, is de klimop terug gesnoeid, hebben de kippen de moestuin weer overgenomen, zijn de laatste kweeperen verwerkt en maken we ons op voor een maandje Nederland. Begin januari wordt mijn prostaat verwijderd in Almelo waar ik de, in mijn ogen, beste uroloog van Nederland heb gevonden. Maar daar omheen willen we graag weer eens genieten van die bijzondere Kerstsfeer als je met familie en vrienden rond de tafel zit. Het gevoel hebben ergens bij te horen, daar draait het ook om. Fijne Feestdagen en een sober 2019 allemaal.
Anita & Hans Rijneveld
Herstellerij de Eenvoud
www.de-eenvoud,com
Telefoon: +33 473 522369
LEES MEER...