Onlangs bood ik me bij Avans Hogeschool aan om studenten van de minor ‘Gedwongen kader’ deelgenoot te maken van mijn ervaringen. Voelde ik wat voor de rol van acteur om bijvoorbeeld een oudere verslaafde gevangene of eigenwijze buurtbewoner te spelen? Zodat de studenten hun gesprekstechniek konden oefenen, was hun reactie. Leuk leek me dat.
Sinds half september ben ik soms de vader van ontspoorde tiener Jay, of de getroebleerde Eric, die een treinconducteur te grazen heeft genomen, maar het daar niet over wil hebben. Tijdens die sessies leg ik de studenten uit dat het voor een oudere soms moeilijk is om opdrachten aan te nemen van een veel jongere hulpverlener die de hele dag rondbazuint dat ze je komt helpen maar ondertussen de levenservaring heeft van een piepkuiken. Als een drieëntwintigjarige de al jaren verslaafde Ahmed inpepert dat het nu maar eens afgelopen moet zijn met die drugs, is de werkrelatie waarschijnlijk vanaf het begin voorgoed verstoord.
Je als hulpverlener in kunnen leven in de situatie van de ander, is noodzakelijk om vertrouwen te winnen en mogelijke resultaten te boeken. Het gaat niet goedkomen als je louter uitgaat van je eigen waarheden. In ieders hoofd, hart en huis bevinden zich ervaringen, conclusies, vooroordelen en voornemens die anders zijn dan die van jou. Al vroeg in mijn carrière kwam ik erachter dat geen mens hetzelfde is en er zelfs in ieders keukenkastje weer andere producten kunnen staan.
Ik speelde een spel met gedetineerden waarbij we een woord moesten raden, deze keer het woord ‘suiker’. Na elke ronde - het woord was nog niet geraden - volgde een aanwijzing die de deelnemers dichter bij het doel moest brengen. De aanwijzing was: ‘Bijna iedereen heeft het in huis’. Een deelnemer riep vol enthousiasme de oplossing: ‘Zoutzuur!’ De andere gedetineerden knikten instemmend. Toentertijd had ik nog geen benul dat je met zoutzuur amfetamine maakt of lijken op kan laten lossen. Ik wist alleen dat het niet in mijn kastje stond.
Het spel gaf mij het inzicht dat we allemaal anders zijn en ik me moet verplaatsen in die ander, vragen moet stellen en nieuwsgierig moet zijn. Alleen zo kan ik erachter komen waarom iemand zijn leven zo inricht.
En die ervaring wil ik graag met de studenten delen.
LEES MEER...