Het was het muisje in de enorme handen van John Coffey, van de film The Green Mile, naar een boek van Stephen King. Coffey had tijdens zijn gevangenschap veel troost aan Mr. Jingles, en wekte de muis weer tot leven  nadat het diertje door een sadistische bewaarder vertrapt was.

Troost op pootjes?

Neem nou de frontkatten in de loopgraven in Oekraïne. Enerzijds zorgen de katten ervoor dat de, toch minder geliefde, ratten de stroomkabels niet doorknagen of zich tegoed doen aan de voedselvoorraad. Anderzijds zorgen ze voor troost. Zo’n beestje moet verzorgd worden. Dat leidt even af van de dagelijkse ellende die soldaten meemaken. Zo werden de beestjes in zowel de Eerste als Tweede Wereldoorlog onofficiële mascottes en metgezellen in uitdagende omstandigheden. Ze werden vaak hooggewaardeerd, kregen een militaire registratiekaart en werden regelmatig onderscheiden.

Toen ik de bozige man op mijn afdeling waar ik maar geen contact mee kon krijgen voorstelde om mee te doen aan het Dutch Cell Dogs project alwaar hij een asielhond zou gaan trainen, wees hij dit in eerste instantie verontwaardigd af. ‘Laat me met rust!’ Toen enkele weken later een van de trainingshonden zijn cel binnenwandelde en bij hem ging zitten, bleef het niet bij een aai. Voor het eerst sinds het begin van zijn detentie kwamen er vriendelijke woorden over zijn lippen. Weliswaar vooral tegen de hond, maar het begin was er. In de maanden daarna heeft hij de training doorlopen, een geweldig getrainde asielhond afgeleverd die prompt een prima gezin vond. Het leverde hem troost en zelfvertrouwen op. Een goede basis voor een succesvol vervolgtraject, zo blijkt. Ik zie hem nog steeds, in vrijheid wandelend met zijn hond.

Ik ben overtuigd van het heilzame effect van dieren en planten in troosteloze omgevingen zoals gevangenissen.

In een groot deel van de gevangenis waar ik werk is sinds kort het houden van vogels op cel verboden, allen moeten worden uitgevoerd. Omdat er - voor gevangenisbegrippen - een aanzienlijke hoeveelheid drugs verstopt zat in het schelpenzand voor op de volièrevloer is deze maatregel bedacht.

Oké, denk ik dan, één verstopplaats minder. Maar bedenk altijd bij je reactie wat je aan troost weg gooit en daardoor aan haat zaait.