De monitor onderzoekt jaarlijks het gebruik van middelen als tabak, alcohol, cannabis, lachgas, en slaapmiddelen onder jongeren in het middelbaar beroepsonderwijs (mbo). De nieuwste resultaten wijzen op een aanzienlijke stijging in het gebruik van nicotineproducten en een zorgwekkende verdubbeling van het gebruik van nieuwe designer drugs zoals 3-MMC.

Toename synthetische drugs
Het gebruik van cannabis en lachgas daalde licht, maar opvallend is de toename in het gebruik van 3-MMC en 4-MMC, die beide tot designerdrugs worden gerekend. Bijna 5% van de mbo-studenten heeft in het afgelopen 3-MMC gebruikt. Het Trimbos-instituut waarschuwde eerder voor de risico’s van deze middelen, zowel op het gebied van gezondheid als vanwege het verslavingspotentieel. De toename benadrukt de noodzaak voor meer bewustwording en preventie, vooral in het onderwijs. Zo vertelt Saskia van Dorsselaer van het Trimbos-instituut dat de middelenmonitor belangrijke inzichten voor scholen en beleidsmakers biedt. ‘Trimbos doet al heel veel rondom preventie, denk aan de coördinatie van het testen van pillen en monitoring,’ zegt Van Dorsselaer. ‘Een rapport zoals de Mbo-middelenmonitor kan door scholen voor bijvoorbeeld voorlichting worden gebruikt. 'Waardoor er sneller gehandeld kan worden en de bewustwording rondom de gevaren van gebruik duidelijk wordt.'

Vapen en roken in opkomst
Verder blijkt dat 47 procent van de mbo-studenten tussen 16 en 18 jaar in 2023 heeft gevaped, een opvallende toename ten opzichte van 39 procent in 2021. Het dagelijks roken van sigaretten blijft stabiel, met 16 procent van de studenten die dagelijks tabak gebruikt. Opvallend is dat veel mbo-studenten nicotineproducten combineren: van de studenten die de afgelopen maand rookten of vapten, gebruikte 22 procent beide producten. In vergelijking met leeftijdsgenoten in het voortgezet onderwijs roken en vapen mbo-studenten van 16 en 17 jaar bijna twee keer zo vaak.

Alcoholgebruik
Ook het alcoholgebruik blijft hoog. Van de mbo-studenten heeft 62 procent in de afgelopen maand alcohol gedronken. Jongens drinken vaak grote hoeveelheden; 27 procent van de mannelijke studenten drinkt meer dan 10 glazen per drinkdag, terwijl dit percentage bij de meisjes op 8 procent ligt. Vooral in het weekend wordt er door 16-jarige mbo’ers meer gedronken dan door hun leeftijdsgenoten in het voortgezet onderwijs.