Menzis betaalt behandelaren depressie alleen als behandeling succesvol blijkt

De verzekeraar heeft hierover voor de komende drie jaar afspraken gemaakt met achttien organisaties in de geestelijke gezondheidszorg. Het gaat om behandelingen van niet-chronische depressies en angsten die korter dan een jaar duren. Het resultaat wordt gemeten op basis van meetinstrumenten zoals bijvoorbeeld klachtvermindering, kwaliteit van leven en tevredenheid van de cliënt.

Jouri Veen, woordvoerder van Menzis: ‘Op het moment dat een psycholoog of psychiater een patiënt heel goed behandelt, dan kan het zijn dat die klant minder klachten heeft, minder vaak terugkomt, minder medicatie nodig heeft. En daardoor heeft hij minder zorg nodig. Maar dan kost het zo'n zorgaanbieder dus juist geld. In het oude systeem van het betalen van zorg zit er zo'n prikkel, dat je geen zin hebt om te investeren in de kwaliteit.’ Volgens Menzis wordt het belang van de patiënt met het nieuwe plan meegewogen.

Kritiek
Professor Damiaan Denys, voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie (NVvP), noemt de plannen van Menzis 'zeer gevaarlijk'. Hij wijst erop dat je het behandelen van depressies niet kunt vergelijken met bijvoorbeeld het vervangen van een heup. ‘Het zou een verstandige maatregel zijn als iemand op de wereld mij kon vertellen hoe een depressie ontstaat, bij wie, hoe ernstig die wordt en hoelang die gaat duren. Maar die kennis is er gewoon niet.’ Hij ziet ook totaal niet voor zich hoe de nieuwe financieringsmethode patiënten zou kunnen helpen. Geestelijke hulp hoort volgens hem bij uitstek niet thuis in de wereld van de marktwerking en de commercie. Hulpverleners nemen inspanningsverplichtingen op zich en daarmee moet worden omgesprongen 'volgens het principe van de barmhartigheid'.

‘Ik denk dat er heel snel een soort verkeerde dynamiek kan ontstaan’, zegt Ewoud de Jong, beleidspsychiater bij Eleos. ‘Je geeft eigenlijk een soort suggestie dat als iemand niet herstelt, je het als behandelaar niet goed doet. Als je dat soort boodschappen gaat uitzenden, ga je als verzekeraar op de stoel van de hulpverlener zitten. En ik denk dat dat een buitengewoon verkeerd signaal is. Daar moet je als verzekeraar wegblijven.’ Ook Marjan ter Avest, directeur van MIND Landelijk Platform Psychische Gezondheid, is bezorgd: ’Ggz-aanbieders worden beloond als de behandeling sneller verloopt. Zij zouden dus de voorkeur kunnen geven aan lichte gevallen in plaats van patiënten met zware psychische problemen.’ Volgens Menzis leidt deze maatregel er niet toe dat alleen de 'makkelijke patiënten' worden behandeld. Woordvoerder Jouri Veen: ‘Zware patiënten zijn voor de specialist een grotere uitdaging en hij wordt dan ook zwaarder beloond bij een goed resultaat.’

Verslavingszorg
Hoe zit het met verslavingszorg? Gaat dat bij Menzis ook richting 'resultaatgerichte' financiering? Joeri Veen: 'Uiteindelijk is het grote idee dat de bekostiging van zorg in Nederland op alle terreinen steeds meer rekening gaat houden met de voor de patiënt belangrijke uitkomsten in plaats van alleen te kijken naar het aantal behandelingen. Wel denk ik zelf dat verslavingszorg dermate complex is en zo multidisciplinair alsook raakvlakken heeft met meerdere wetten, niet alleen de Zorgverzekeringswet (gemeenten hebben ook een grote rol), dat het niet aannemelijk is dat er op korte termijn op dat vlak ook waardegericht wordt gewerkt.'

14/08/2018