Al jarenlang kampt de Verenigde Staten met een agressieve opiatencrisis. Door overmatige reclame voor opiaten van farmaceuten en een zwakke regulering door de Amerikaanse overheid, ontwikkelden miljoenen Amerikanen een verslaving aan middelen als oxycodon en fentanyl. In 2022 kwamen ongeveer 110 duizend mensen om het leven door het gebruik van deze middelen. Door een middel als Narcan makkelijker verkrijgbaar te maken, hoopt de overheid het aantal doden terug te dringen. Apothekers mochten het middel al verkopen, maar veel van hen wilden dit niet. De apotheken dachten dat het het landelijk illegale drugsgebruik alleen maar zouden verhogen.

Iedereen kan het
Narcan is een neusspray dat de stof nalaxon bevat. Nalaxon wordt gebruikt om de effecten (zoals buiten bewustzijn raken en stoppen met ademen) van een te grote hoeveelheid oxycodon, fentanyl of heroïne weg te nemen. De neusspray zorgt ervoor dat die persoon weer begint met ademen. Narcan kan in deze gevallen dus levensreddend zijn. Doordat de meeste gebruikers in deze situatie bewusteloos zijn, moet de spray door een bijstander worden toegediend. De neusspray is zo makkelijk te gebruiken, dat in feite ‘iedereen het kan toedienen’. Het doosje bevat twee sprays met elk vier milligram naloxon. Een spray is meestal voldoende, maar het kan zijn dat iemand er twee nodig heeft. De CDC drukt mensen op het hart om direct wanneer iemand buiten westen raakt, de ambulance te bellen en niet te wachten nadat de eerste spray is toegediend. Ook is Narcan op zichzelf redelijk veilig, ook wanneer iemand het krijgt die uiteindelijk tóch geen overvloed aan opioïden tot zich genomen heeft. Maar bij mensen met een verslaving kan het wel symptomen van ontwenning veroorzaken.

Altijd bij je dragen
Vanaf deze week is Narcan op veel plekken te verkrijgen. Supermarkten en drogisterijen, maar ook benzinestations of online waarbij een doosje rond de 40 euro kost. De Amerikaanse RIVM (het Center for Disease Control and Prevention, CDC) verwacht dat Narcan een groot verschil zal maken. Cijfers laten zien dat in bijna veertig procent van de gevallen van overdosering er ook anderen aanwezig zijn. Als omstanders vanaf nu consequent Narcan zouden toedienen, kan een grote groep gebruikers gered worden. Dat scheelt ruim tienduizend doden per jaar. Het CDC hoopt dat het bij je dragen van Narcan net zo vanzelfsprekend wordt als het hebben van een Epi-pen tegen ernstige allergie-reacties.

Leuk, maar…
Anti-drugs organisaties vinden het een goed initiatief, maar denken dat de prijs van een doos Narcan te hoog is met de 40 euro, waardoor het armere deel van de bevolking het niet kan betalen. Ook denken ze dat de hoge prijs ervoor zal zorgen dat het (om diefstal tegen te gaan) achter de balie zal worden opgeslagen. Hierdoor kan de drempel om het te kopen hoger worden, omdat mensen er specifiek naar moeten vragen.