Afkicken terwijl Nederland meekijkt

Dit verhaal verscheen in oktober 2014 in Lef Magazine
 
Tekst Janita Elings
Fotografie Mitch van Schijndel

In het tv-programma Verslaafd! werd je voor het blok gezet. Je moest kiezen tussen je verslaving en je familie. Hoe was dat voor jou?
‘Toen ik wakker werd gemaakt, wist ik gelijk dat er iets niet klopte. Mijn vader maakte me nooit wakker. We liepen naar beneden en ik zag Jim Geduld. Hij is interventionist, ik wist al van zijn verslavingsverleden af. Op dat moment viel er een enorme last van me af, ik was zó opgelucht en blij: eindelijk hulp. Ik greep de kans maar wat graag aan. Al jaren was ik aan het vechten tegen de verslaving. Het enige wat ik wilde was clean worden. Meer niet.’

Denk je dat het je op een andere manier was gelukt om van je actieve verslaving af te komen?
‘De reguliere zorg in Nederland is echt heel slecht. Je wordt hier gewoon aan je lot overgelaten. De manier waarop ze hier werken is niet goed. Ze laten je sporten, gezond eten en af en toe wat praten en dan denken ze dat je er bent. Dat is helemaal niet zo. Iedereen die ik ken die het lukt om clean te blijven, heeft net als ik het 12 stappen Minnesotaplan gevolgd. Door dat plan ga je stap voor stap inzien wat er aan de hand is en wordt alles voor het eerst helder. Iedereen die ik ken die terugvalt, heeft in een reguliere kliniek gezeten. Dat is voor mij het bewijs dat deze klinieken niet helpen. Ik ben erg blij dat ik de kans kreeg om naar Zuid Afrika te gaan, naar een kliniek met ’s werelds beste counselors. Maar goed, je kunt naar de beste kliniek in de wereld gaan, als je niet wilt dan red je het niet.’ 

Hoe was het voor jou om nuchter naar je ‘oude ik’  te kijken?
‘Toen ik ongeveer anderhalve week in Zuid Afrika was, had ik pas echt door wat er al die jaren met me aan de hand was. Altijd heb ik een gevoel gehad dat er iets niet klopte. Achteraf gezien was mijn leven een chaos, steeds weglopen voor emotie en expres een grote clown uithangen. Ik wilde dat de hele wereld mij leuk vond. En aardig, knap, sterk, grappig. Ik dacht dat ik de stoere jongen was, maar intussen durfde ik niet over persoonlijke dingen te praten. Mijn hele leven draaide om het vinden van bevestiging. Ik was mezelf altijd aan het bewijzen. En dat lukte me, ik was er heel goed in. Ik had veel vrienden, een goedlopend bedrijf, een motor, auto’s. Ik was populair en stond overal vooraan. Te schreeuwen. Iedereen zag me graag binnenkomen en als laatste weggaan. Iedereen moest mij zien. Ik genoot ervan en had niet in de gaten hoe ik was als ik die aandacht even niet kreeg. Als ik een dag niemand zag, dan voelde ik me gelijk eenzaam, kreeg ik het gevoel dat niemand mij leuk vond. Dan ging ik gelijk mensen bellen, ik was bang dat ik vergeten werd. Dat om aandacht vragen, dat ging altijd door. Maar ik liet tegelijkertijd niemand dicht bij me. Als mensen door me heen keken, dan zagen zij mijn kwetsbaarheid, waar ik zelf niet eens van afwist. Toen ik op mijn dertigste mijn eerste lijn cocaïne binnenkreeg, viel alles op zijn plek. Alles waar ik mee worstelde, waar ik mee klem zat, was weg. Niet wetende, dat de drugs je helemaal in zijn macht kan krijgen.’

‘Iedere verslaafde die zegt dat hij voor zijn kinderen zou kiezen, die liegt’

Heel Nederland kon zien hoe het jou verging in Zuid Afrika.
‘Ja. Natuurlijk, mijn eerste reactie was ‘rot op met die camera’s’, het is mijn privéleven. Instinctief dacht ik ‘niemand mag het weten’ terwijl iedereen het eigenlijk al wist. Maar al gauw pakte ik de kans aan, ik wilde graag herstellen. Voor de camera’s ben ik helemaal eerlijk geweest.’

In het programma zei je dat je voor de cocaïne had gekozen, als je moest kiezen tussen cocaïne of je kinderen.
‘Ik ben zó blij dat ze dat in het programma hebben gezet. Iedere verslaafde die zegt dat hij voor zijn kinderen zou kiezen, die liegt. Natuurlijk was ik bang toen ik het programma terugkeek voor de reactie van de kijkers daarop. Maar het was mijn waarheid op dat moment en het enige wat voor mij werkte was open en eerlijk zijn. Ik ben de enige in het programma die het zo zwart-wit heeft gezegd. Het laat juist zien hoe erg de verslaving is. Mijn kinderen zijn mijn alles. Zij zijn echt het belangrijkst voor mij in de hele wereld. En de kracht, de zucht naar drugs was sterker. Als een man van tweehonderd kilo, die aan je trekt. Mijn kinderen stonden om mij heen en ik ging weg voor de drugs. Het is heel erg, maar het was wel de waarheid op dat moment. Eigenlijk krijg ik alleen maar positieve reacties van mensen. Die vinden het goed van me, dat ik zo eerlijk ben. En die zijn verbaasd dat het zo erg was. Ik kom er nu pas achter dat een man helemaal niet altijd sterk en stoer hoeft te zijn, maar dat het juist gewaardeerd wordt als een man eens zijn emoties laat zien.’

Hoe gaat het met je sinds het programma?
‘Toen ik begon met de cocaïne, dacht ik dat ik gelukkig was. Ik dacht dat ik alles had. Maar ik kan nu pas zeggen dat ik echt gelukkig ben. Terwijl ik nu veel schulden heb, ben ik honderdduizend keer gelukkiger dan ik was. Ik leef nu van dag tot dag en accepteer mezelf. Ik kan de lat lager leggen dan ik deed, sterker nog, de lat kan zelfs weg. Stel dat ik nooit aan de cocaïne was gegaan, dan was ik nu ook nooit mezelf geweest. Dan was ik nooit op mijn bek gegaan, nooit in Zuid Afrika opgenomen en was ik nu nooit geworden wie ik ben: mezelf.’

‘Dat het mij lukte om van mijn verslaving af te komen, bewijst dat het kan’

Heb je het programma teruggekeken?
‘Hoe dichter de datum naderde dat het programma uitgezonden werd, hoe zenuwachtiger mijn vriendin en ik werden. Er zijn een aantal draaidagen geweest en alles wat daarin gezegd werd is terug gemonteerd naar een uitzending van drie kwartier. Ik ben eerlijk geweest in het programma, maar hoe ik toen dacht, denk ik nu niet meer. En toen ik mezelf terug zag in het programma, de oude ik, dacht ik ‘ooh, wat zat ik vastgeroest in mezelf'. Ik was eigenwijs en luisterde niet eens naar wat anderen zeiden. Dat het mij lukte om van de actieve verslaving af te komen bewijst dat het kan. En ik hoop dat het als inspiratie voor anderen werkt.’

Vind je dat het programma mensen een duidelijk beeld geeft van wat verslaving inhoudt?
‘Nee, dat niet. Ik denk dat er nog nooit iets op tv is geweest, dat echt duidelijk maakt wat verslaving inhoudt. Het wordt tijd dat er eens iets op tv komt, wat wel een goed beeld schetst. Een sterk informatief programma met mensen met aanzien binnen de verslavingswereld. Met neurologen en mensen die al jaren in een kliniek werken. Het programma Verslaafd! is wel een stap in de goede richting. Alles wat aandacht aan het probleem verslaving geeft is goed, er moet meer bekendheid aan besteed worden.’

Heb je nog tips voor mensen in herstel die hun ‘oude ik’ onder ogen moeten zien?
‘Je bent niet verantwoordelijk voor wat er gebeurd is, maar wel voor alles wat vanaf nu gebeurt. Over een minuut en de rest van je leven. Leef van dag tot dag, ga naar meetings. Bijeenkomsten zijn heel belangrijk, alleen herstelden weten wat er in het hoofd van een verslaafde omgaat. Ik ben nog nooit naar een bijeenkomst gegaan waarvan ik het achteraf zonde van mijn tijd vond. Ik ga er altijd met een positief gevoel weer weg. Soms komen mensen op de een op de andere dag niet meer naar de meetings. Dan hoor je later dat ze weer terug zijn gevallen in actief gebruik. Vervolgens hoor je nooit meer wat van ze. Heel erg, maar het schudt ook wakker en houdt je alert. Die bijeenkomsten zijn nodig. De mensen die daar zitten, die er misschien al tien of vijftien jaar heen gaan, doen dat niet voor niks. Praten is nodig. Wees open en eerlijk en niet bang om te vertellen wat je voelt en denkt.’