Feiten en fabels over seksverslaving

1. Iemand die altijd (vaak) vreemdgaat, is seksverslaafd
Niet waar!
Iemand die wisselende contacten heeft, een grote behoefte heeft aan seks, geregeld prostituees bezoekt en/of vaak masturbeert hoeft geen seksverslaafde te zijn. Ook de seksuele geaardheid en seksuele voorkeuren spelen geen enkele rol bij de criteria voor het hebben van een seksverslaving. Bij een alcoholverslaafde is de hoeveelheid alcohol die hij of zij drinkt ook geen maatstaf. Wanneer de motieven zuiver zijn (zonder schaamte of geheimhouding), is het hebben van veel seks of wisselende contacten niet de maat om seksverslaving aan te tonen (zie stelling 6).

2. Een fetisj is onderdeel van een seksverslaving
Niet waar/ Waar!
Bij seksueel fetisjisme  wordt genot beleefd aan bepaalde voorwerpen of rituelen. Enkele bekende vormen zijn: voeten fetisjisme, leer- en rubberfetisjisme en luierfetisjisme. De lijst van verschillende soorten fetisjen is oneindig groot. De fascinatie voor fetisj heeft een grote opgang beleefd door internet. Seksverslaving gaat gepaard met gewenning, dus de seksuele prikkels om gestimuleerd te worden, zullen steeds sterker en heviger moeten zijn. Bij veel seksverslaafden kan het gedrag escaleren naar fetisjen om geprikkeld te worden. Maar een fetisjist hoeft niet per definitie seksverslaafd te zijn. En een seksverslaafde hoeft niet per se een fetisjisme  te hebben.

3. Een seksverslaving bestaat niet want je kunt er niet dood aan gaan
Niet waar!
Het feit of je aan een verslaving wel of niet dood kan geen, is geen criterium voor het hebben van een verslaving. Doodgaan is ook geen maatstaf voor het al dan niet hebben van een drugsverslaving. Dat is veel te kort door de bocht. Aan een gokverslaving ga je ook niet dood en toch heeft deze verslaving de hoogste sterftecijfers. Dat komt door het aantal suïcidegevallen. Een (actieve) seksverslaving staat een normaal functionerend leven ernstig in de weg. Het hebben van een seksverslaving heeft vergelijkbare gevolgen als een alcohol- en drugsverslaving. De schadelijke effecten zijn relationeel, psychosociaal, economisch, juridisch en medisch van aard.

4. Een seksverslaving is een procesverslaving
Waar!
Er bestaan twee soorten verslavingen: middelenverslaving en procesverslaving. Bij een middelenverslaving is de persoon (het woord zegt het al) verslaafd aan een bepaald middel. Dit kunnen onder meer alcohol, drugs en medicijnen zijn. Bij een procesverslaving heeft iemand een ziekelijke  relatie ontwikkeld met een stemmings veranderd gedrag (gokken, eten, seks, gamen). Door seksuele stimulatie komt de neurotransmitter dopamine vrij in het beloningsysteem. Een teveel aan stimulatie breekt  het aantal dopaminereceptoren  weer af, waardoor mensen na een tijd meer van hetzelfde nodig hebben om hetzelfde effect te bereiken. Dit is de gewenning of tolerantie die maakt dat de ziekte progressief (toenemend in ernst) is.  De ‘roes’ zit in het proces van plannen, organiseren, fantaseren en ritualiseren, de ‘kater’ en wanhoop volgen veelal onmiddellijk na het orgasme, dat daarom eindeloos wordt uitgesteld.

5. Alleen mannen zijn seksverslaafd
Niet waar!
Zowel mannen als vrouwen kunnen te maken krijgen met een seksverslaving.  In Nederland zijn  hier nog geen recente wetenschappelijk onderbouwde  cijfers van . In Amerika zou  volgens de laatste cijfers  een derde van alle 20 miljoen  seksverslaafden, vrouw zijn.  Er zijn in Amerika diverse klinieken die zich specifiek richten op verslaafde vrouwen. De uitingsvormen van seksverslaving zijn bij vrouwen vaak wel anders dan bij mannen. Zo is traditionele en online  porno volgens deskundige doorgaans verslavender voor mannen. De nadruk ligt  bij seksverslaving  bij vrouwen vaker op relationele en emotionele aspecten en machtsverhoudingen al dat niet in combinatie met seks met verschillende anonieme  contacten.

6. De criteria voor een seksverslaving zijn hetzelfde als voor andere verslavingen
Waar!
Een verslaving aan seks kenmerkt zich door: compulsief gedrag, controleverlies, tolerantie (gewenning), ontwenningsverschijnselen en zucht. De ziekte is  progressief; het seksuele gedrag neemt steeds grotere en extremere vormen aan.  Het draait bij seksverslaving niet om de frequentie van bijvoorbeeld het bekijken van porno of het masturberen, maar om het feit dat iemand niet meer kan stoppen. Hierdoor worden belangrijke taken en relaties verwaarloosd. Inderdaad: exact hetzelfde als bij welke verslaving dan ook.

7. Het wel of geen seks hebben is een keuze
Waar!
Dit is zeker waar in gezonde situaties voor mensen meteen  ‘normale’ impulsbeheersing.  Tenzij er echter sprake is van een seksverslaving. Net zomin als een onbehandelde alcoholist en drugsverslaafde een keus heeft bij het overslaan van de volgende borrel en snuif of shot, kan een seksverslaafde weerstand bieden aan seks tenzij hij of zij verslaafd is. Ook bij seksverslaving speelt machteloosheid een grote rol en is het onmogelijk te stoppen ondanks de vaak ernstige gevolgen. Zoals het verlies van een partner, baan, kinderen en gezondheid.

8. Een seksverslaving is goed te behandelen
Waar!

Er zijn genoeg seksverslaafden in herstel om dit te bekrachtigen.Vaak verreist het echter wel een langdurige behandeling waarbij cognitieve gedragstherapie heel belangrijk is. Bij een alcohol- drugs- en medicijnverslaving is nuchterheid makkelijker. Dan wordt het middel weggelaten. Bij een seksverslaving wordt dit moeilijker. Er zijn diverse therapieën speciaal gericht op seksverslaving. Aanvaarding, openheid en bereidwilligheid zijn bij iedere behandeling sleutelwoorden. De behandeling van familie is bij een seksverslaving essentieel.

9. Iemand die zedenmisdrijven pleegt, is altijd seksverslaafd
Niet waar!

Seksverslaving leidt absoluut niet altijd tot het plegen van zedendelicten. En daarnaast zijn niet alle mensen die voor zedenmisdrijven zijn veroordeeld noodzakelijkerwijs seksverslaafd. Ongeveer 55 procent van de veroordeelde zedendelinquenten kan worden beschouwd seksverslaafd.
Bij veroordeelde pedoseksuelen liggen de cijfers anders. Van hen is ongeveer 71 procent seksverslaafd. Voor de laatste groep geld dat hun problemen vaak zo ernstig zijn dat gevangenisstraf en/of een Ter Beschikking Stelling  (TBS) de enige manier is om maatschappelijke veiligheid te garanderen. De meeste seksverslaafden berokkenen alleen zichzelf en hun dierbaren schade.