Lianne Roefs (41) heeft de leukste man die ze zich kan wensen; als hij clean en nuchter is dan. Zij heeft het begrip codependency bijna uitgevonden. Jarenlang loste ze zijn problemen op, ten koste van haar sociale leven. Tot ze op een dag besloot nooit meer voor hem te liegen.
Dit artikel verscheen juni 2015 in Lef Magazine.
Tekst Romy Dingemans
Fotografie Glenn Cornelisse
‘Roland ken ik van vroeger, van een dorpje verderop. Er gingen al jaren verhalen rond dat hij veel dronk. We zagen elkaar weleens op feestjes, maar waren toen allebei getrouwd. Meer dan een ‘hallo’ en ‘houdoe’ was er niet. Toen ik ging scheiden en bij de kapsalon niet zoveel kon werken als ik wilde, kwam ik via mijn schoonbroer uit bij Rolands schoonmaakbedrijf. Hij vroeg al vrij snel mijn nummer, maar ik hield in eerste instantie de boot af. Later werd ik toch nieuwsgierig: wat is hij voor iemand? Vlak voordat ik hem leerde kennen was ie met z’n zatte kop door de schutting gevlogen. Toen was ie zelf gestopt met drinken; ik leerde dus een nuchtere Roland kennen. Daar werd ik heel snel verliefd op: hij is een echte gentleman. Wat ik miste in mijn vorige huwelijk, had hij volop: hij nam me mee naar festivals, musicals, op vakantie. Losgaan op Sensation White: ik wist niet wat me overkwam. We gingen vrij snel samenwonen in zijn zelf ontworpen huis. We waren een zogenoemd samengesteld gezin. Hij heeft drie kinderen, ik heb er twee. Direct viel mij op hoeveel hij dronk. Ik kwam erachter dat ie ook coke gebruikte. Ik was echt een boerentrien die nergens geweest was: ik had niks in de gaten. Een reclamespotje van SolutionS bracht ons op ideeën. Hij wilde weten hoe ik dacht over een afkickkliniek. Ik zei: ‘Voor mij hoef je het niet te doen.’ Ik bedoelde natuurlijk: je moet het voor jezelf doen! Maar hij vatte het op zoals hij wilde en interpreteerde het als ‘van Lianne hoeft het niet, laat dus maar.’
Shoarma met twaalf blikken bier
‘Naarmate ons huwelijk voortkabbelde, werd hij afstandelijker. Hij schold me uit en riep dat ik kon oprotten. Dat rakel ik liever niet meer op, Roland weet daar zelf niets meer van. De volgende ochtend confronteerde ik hem meteen met zijn gedrag. Hij zei sorry, maar begon vervolgens doodleuk weer te drinken. Eerst dronk ie de thuisvoorraad leeg, daarna bestelde hij bij de Turk een broodje shoarma met twaalf blikken bier. Soms reed hij nog naar de nachtwinkel in België. Hij bracht dan ‘speciaal voor mij’ Passoa mee. Die fles zoop ie natuurlijk zelf leeg. Als ie Schrobbeler kocht voor z’n vader, kon ie naderhand nog vier keer terug: hij kon het gewoon niet laten staan. In zijn ergste periode was ie van ’s ochtends vroeg tot ’s avonds laat aan het binge drinken. Op het laatst was ie niet meer aanspreekbaar, hij sloot zich pertinent op in zijn kantoor. Hij is uiteindelijk in december 2008 naar SolutionS gegaan, waarna hij een jaar clean is geweest. Toen dacht ik: ‘yes, een nieuw leven!’ Helaas bleek ik een relatie te hebben met Koning Terugval.’
Hangend ooglid
‘Als hij net weer gebruikte, zag ik het aan zijn ooglid: als dat gaat hangen weet ik genoeg. Dan gaat ie naar kantoor, draait de deur op slot en seconden later hoor je ‘pssjjt’, het geluid van een blikje bier dat opengetrokken wordt. Soms zat ie in z’n eentje in de kelder, daar staat een enorme geluidsinstallatie. Terwijl mijn meiden op bed lagen, draaide hij midden in de nacht keiharde muziek. Kwam er weer eentje huilend beneden: ‘mag de muziek wat zachter? Ik kan er niet van slapen.’ Dat kreeg ik alleen niet voor elkaar. ‘Als ik in m’n eigen huis nog geen muziek mag draaien!’ riep ie dan. ‘Dat hoor je boven toch niet.’ Maar dat geluid galmt door het trappengat heen, dat wil je niet weten. Hij bleef meestal in de kelder tot ie in slaap viel. In het begin probeerde ik hem nog naar boven te douwen, schoenen uit en deken erover. Dan werd ie ’s middags een keer wakker, had z’n excuusjes klaar en ging het weer één dag goed. Zodra hij een terugval niet meer geheim kon houden, liep het vaak al snel uit de hand.’
Betrapt door zoontje
‘Vlak voor zijn laatste bezoek aan SolutionS in oktober 2014, had zijn zoontje van elf een spelletje uitgevonden waarbij hij mensen besluipt en dan heel hard ‘Waahhh’ schreeuwt. Dat wilde hij ook bij zijn vader doen, dus hij kroop stiekem Rolands kantoor binnen, onder het bureau. Daar vond ie een verstopte fles Jägermeister. Hij rende er meteen mee naar z’n oudste zus van 15. ‘Is papa weer aan het drinken?’ vroeg ze aan mij. Voor het eerst besloot ik de waarheid te vertellen. ‘Hoe gaan we dit oplossen?’ vroeg ze met grote kinderogen. ‘Dat gaan we aan papa vragen’, zei ik. Toen ben ik met zijn drie kinderen naar z’n kantoor gelopen. Ik zeg: ‘Jouw kinderen willen iets vragen.’ Dus zij zetten die fles op tafel en vragen of ie weer aan het drinken is. Hij probeerde zich eruit te lullen maar zijn dochter is behoorlijk slim en liet zich niet meer ondersneeuwen. Toen zijn dochter er tegenin ging, kreeg ík de volle laag. Ik had zijn kinderen tegen hem opgestookt.’
Flitsbezoek aan kliniek
‘Zijn broer haalde hem over toch weer naar de kliniek te gaan. Dat was voor mij een moeilijke periode. Mijn vader had te horen gekregen dat ie kanker had en behandeld moest worden in Nijmegen. Eerlijk gezegd vond ik het een prettig idee dat Roland wegging, dan had ik eindelijk even rust. Nadat ik hem had afgezet bij SolutionS, zat ik met mijn vader in het ziekenhuis. Toen kreeg ik een telefoontje van Roland. Of ik het goed vind als ie naar huis komt. ‘Ó nee he’, dacht ik. Ons pap staat op het punt om naar de OK te gaan en Roland wil naar huis komen. ‘Hoezo kom jij terug? Na één dag?’ vroeg ik. ‘Hoe zie jij dat voor je?’ ‘Ik weet wat ze in de kliniek gaan zeggen en wat me te doen staat’, begon hij me te overtuigen. Het is hem nog gelukt ook, al heb ik wel gezegd dat ik twijfelde aan onze relatie. ‘Als het nog een keer fout gaat, dan weet ik niet of het allemaal wel stand houdt’, waarschuwde ik hem. ‘Je mag terugkomen, maar dan wel op mijn manier.’
Alcoholvrij bier
‘Dat betekende het einde van alcoholvrij bier. In zijn nuchtere periodes tikte Roland elke avond alcoholvrije biertjes weg. Deskundigen zeiden dat het een trigger is, maar dat vond hij van niet. Ook wilde ik pertinent geen alcohol meer in huis. Dat was sowieso de bedoeling, maar Roland zocht altijd een reden: ter afsluiting van het voetbalseizoen van zijn zoontje, organiseerde hij bijvoorbeeld een barbecue. Omdat er ook ouders kwamen ‘moest er toch wat te drinken zijn’. Ook wilde ik regelmaat terug: ’s Avonds op tijd naar bed en ’s ochtends eruit, dat werkt in mijn ogen het beste. Ik weet niet of het bannen van alcoholvrij bier de oplossing is geweest, maar hij zit nu al maandenlang ontzettend goed in het programma. Ook heeft ie een meeting opgezet hier in Bladel. Hij heeft zelfs een diploma counseling gehaald, waar ik supertrots op ben. Doordat hij zo goed in z’n vel zit, gaat het met mij ook beter. En Roland is nuchter een fijne man, maar ook een goede vriend.’
Dochter op reis
‘Mijn dochter (14) ging onlangs bijvoorbeeld op uitwisseling naar Griekenland. De eerste avond had ik meteen een huilende dochter aan de telefoon. Ik probeerde haar te sussen, maar vond het verschrikkelijk om zo ver weg van haar te zijn. Roland is er dan voor me. Hij zorgt ervoor dat ik zo’n reisje goedkeur – ik had haar echt niet zo maar laten gaan – maar is begripvol als ik het er even moeilijk mee heb. Mijn oudste dochter (16) is ook enorm aan het puberen. Zij moest vanochtend om 07.00 uur de bus hebben naar Eindhoven. Gooit ze ineens de deur van de slaapkamer open: ‘Mam, ik heb me verslapen! Wil je mij wegbrengen?’ ‘Dat denk ik toch niet!’ zegt Roland dan. ‘Opschieten nu, dan kun je de bus nog halen.’ Dus ze heeft snel haar tanden gepoetst, omgekleed en is zonder make-up naar school vertrokken. Ze heeft de bus nog gehaald ook. Als ik alleen was geweest, was ik de auto in gestapt en naar school gereden. Zonder dat ie het in de gaten heeft, vormen we echt een team op zo’n moment. Als ik het even niet meer trek met mijn dochters, springt ie bij. Van tevoren bemoeit ie zich er niet mee, pas als het nodig is. Dan heeft ie een gesprek met mijn dochter en snapt ze het iets beter. Ze weten sinds kort ook van de verslaving af, een fijn gevoel om niet alles meer te hoeven verdoezelen. Ons huwelijk is er alleen maar beter op geworden.’
Ik besta ook nog
‘Mijn eigen leven loopt inmiddels weer op rolletjes. Elke woensdagochtend ga ik naar een knutselclubje, ik ben bezig met een puzzel van 24.000 stukjes en zit bij een gezellige vrouwenvereniging. Lekker kneuterig allemaal, maar ik vind het heerlijk. Soms ga lekker wandelen met een vriendin. Dat zei ik eerst altijd af, want dan moest ik Roland alleen laten en wat dan? Gesprekken met San (de vrouw van Rolands sponsor) bevallen ook nog steeds goed. Ook doe ik weer dingen samen met Roland. Voorheen als we naar Tenerife, waar we een huisje hebben, gingen was ik bang: ‘o jee, dadelijk gaat het weer fout’. En het ging ook altijd fout. Nu, als we gaan – en we gaan nogal eens, dan vind ik het fijn. Vroeger durfde ik hem niet alleen te laten omdat ik bang was dat hij zou gaan drinken. Nu ga ik gerust in m’n eentje de bergen in. Het vertrouwen komt langzaam terug.’
Bang
‘Toch ben ik soms nog bang. Laatst liep ik langs zijn kantoor om te zeggen dat ik de honden ging uitlaten. Dus ik stond bij de deur en greep naar de klink, toen ik ontdekte dat ie op slot zat. Ik schrok me kapot, maar wat bleek: hij zat al uren aan de telefoon met een man van de dorpsmeeting, toen ie de deur van z’n kantoor op slot draaide. Dat deed ie zodat er niet plotseling iemand binnen zou komen. De kinderen gooien de deur weleens spontaan open en roepen hem dan gedag. Er was niks aan de hand dus. Loslaten lukt me wel steeds beter hoor. Ik geniet ervan als we samen op de bank zitten, terwijl hij een boek leest en ik zit te haken. Veel relaxter dan acht maanden geleden, toen ik regelmatig in Nijmegen zat voor mijn vader.’
Aanpassen
‘Gelukkig heeft pa goed nieuws gekregen. De tumor is weg. Hij is nu lichamelijk redelijk gezond, de levenslust is er alleen een beetje uit. Dat vind ik best moeilijk om te zien. Roland helpt me daarin heel erg, we kunnen er uren over praten samen. Eerst kon dat niet en nu wel, zo fijn. Ook kan ik hem voortaan met een gerust hart op vakantie laten gaan met vrienden. Elk jaar doen ze een lang weekend Tenerife, waarna ik ze aflos op het vliegveld. Ik zag altijd meteen of ie gedronken zou hebben, wat meestal ook zo was. De laatste keer was ik er niet eens huiverig voor. Het grappige is dat twee van zijn beste vrienden sowieso al nooit drinken, wat het voor hem misschien ietsje makkelijker maakt. Sommige mensen begrijpen niet waarom ik nog bij hem ben. Ook begrijpen ze bijvoorbeeld niet dat ik nooit meer drink. ‘Eerst kon je nog genieten van wijn en opeens niet meer?’ De waarheid is dat ik alcohol niet eens lekker vind, ik heb er totaal geen problemen mee om niks te drinken. Ik vind het gewoon prettig om mij aan hem aan te passen. Dat schijnt voor sommigen nogal moeilijk te begrijpen te zijn.’
De vader van Lianne overleed in 2015 aan de gevolgen van kanker.
LEES MEER...