Al op jonge leeftijd klonk het gezang van de nu 67-jarige ‘Surinaamse André Hazes’ overal waar hij kwam, en nog steeds is muziek zijn alles, steun in moeilijke momenten en metgezel voor het leven. Zingen kon Ricardo zijn hele leven al, als puber zong hij met sterren als Oscar Harris en André van Duin. Maar het leven bepaalde anders. Toch bleef muziek een rode draad in zijn leven. Het was het Leger des Heils die zijn talent opmerkte en hem aanmeldde voor de SBS-zangwedstrijd We Want More waar hij derde werd. Jury en publiek sloten hem massaal in hun hart en zou je niet? Want voor mij zit een gevoelsmens. Warm, hartelijk, soms wat onzeker, kwetsbaar en vastberaden tegelijk. Maar bovenal écht. Hij is zoals hij is, niet beter en niet slechter. En dat is een verademing.
Hij praat volop hij over zijn intense leven; soms verdrietig, dan weer vrolijk, dan weer serieus. De verschillende emoties wisselen elkaar in hoog tempo af. Als Ricardo praat, beleeft hij wat hij zegt, en belandt hij makkelijk in zijn roerige verleden dat hem heeft gemaakt tot de man die hij vandaag de dag is.

Duitse doorbraak
Drugs bepaalden zijn leven en hij raakte zijn vrouw en huis kwijt. Met zijn toenmalige partner vertrok hij naar Duitsland, waar ze op een Stadtfest belandden. Het was daar dat hij het podium weer beklom en de magie zich ontvouwde: het razend enthousiaste publiek liet hem niet meer gaan. En het was ook daar dat de knop omging: hij wilde afkicken en als Ricardo ergens voor gaat, dan lukt hem dat ook.
Bij onze Oosterburen ontmoette hij een chique Duitse dame die verliefd op hem werd. De liefde hield niet stand, maar hij had een onuitwisbare indruk op haar gemaakt: weer terug in Nederland ontving hij haar testament waaruit bleek dat ze alles aan hem had achtergelaten, tot grote commotie van haar familie. Bedreigingen volgden en de angst die hij maar al te goed kende uit zijn verleden, kwam weer boven drijven. Tijdens zijn verslaving voelde hij zich wantrouwig, angstig en paranoïde. Dat heeft zijn sporen achter gelaten, want nog steeds kan hij soms angstig zijn. Nu weet hij er echter beter mee om te gaan. ‘Af en toe als ik iets niet begrijp, kan ik weer angstig worden. Maar nooit zoals toen. Ik ben positief, ga een tijdje zingen en voel me daarna weer beter.’

Een eigen plek
‘Terug in Nederland hadden vrienden een grote puinhoop gemaakt van mijn appartement. Dus ik vertrok: dan weer een paar nachten bij die en dan weer een paar nachten bij die, en zelfs in hotels. Ik was altijd blijven werken, dus geld was geen probleem. Maar ik voelde me onveilig - men was uit op het testament - en waar mijn vrienden nog volop aan de drugs waren, gebruikte ik niet meer.’ Heel bewust had hij ervoor gekozen om in herstel te gaan, maar het ging niet goed met hem. Hij snakte naar een eigen plek waar hij tot rust kon komen. Hij wilde zichzelf niet meer kwijtraken.

Zij gelooft in mij
Een maatschappelijk werker hielp hem om opnieuw de regie over zijn eigen leven te krijgen, gevolgd door opvang in de Boerhave kliniek. Hij slikte toen nog twee pillen methadon per dag maar ook dat wilde hij niet meer. Naar de Jellinek was de volgende stap. Hij zette door en klopte uiteindelijk in 2006 aan bij het Leger des Heils. Een stap die zijn leven zou veranderen. Want daar herkende Kim Hulscher zijn zangtalent. ‘Ze spoorde mij aan om mee te doen aan het Kunst en Theater Festival van het Leger Des Heils. Zo stond ik bij mijn eerste optreden na mijn herstel te zingen voor toenmalig koningin Beatrix.’ Hulscher haalde Ricardo ook over om zich in te schrijven voor de zangwedstrijd. Sindsdien kan hij niet meer onopgemerkt over straat lopen en staat hij volop in de schijnwerpers. Iets waar hij overigens erg van kan genieten. Het is Kim die hem beschermt, hem aanmoedigt of juist bijstuurt.

Bloed zweet en tranen
Dat is geen overbodige luxe, want ‘ik ben een heel gevoelig mens.’ Het is dan ook niet verrassend dat bovenal soul, blues en smartlappen Ricardo raken: muziek waarin je als geen ander je diepste gevoelens kunt leggen. ‘Mensen noemen mij de Surinaamse Hazes en ik snap de vergelijking wel, als je ziet wat hij heeft meegemaakt met zang, alcohol en drugs.’ De doorleefde stem met een rafelrandje is daar een logisch gevolg van.

Van overleven naar leven
‘Mijn herstel was niet makkelijk maar ik was gefocust. Ik was nu van alle shit af en wilde dat ook blijven.’ Daarbij hielp zijn geloof en het vertrouwen dat als je goed doet, het leven je uiteindelijk ook beloont. ‘Als je stopt, kijk dan wat je kunt en ga iets doen waar je goed in bent. En weet: alles gaat niet in één keer. Je komt altijd obstakels tegen. Wees serieus, vecht en concentreer je, dan krijg je weer grip op het leven. Dan ben je er nog niet, je blijft zucht houden. Maar er zijn methoden om te genezen. Geef nooit de moed op en altijd blijven lachen!
Soms kan ik nog ‘snel van de kaart’ raken, maar elke dag opnieuw kies ik ervoor om anders te leven. Mocht het dan toch donker zijn, dan sleept de muziek mij daar doorheen. Ik heb de stap gemaakt van overleven naar leven. Geduld en hard werken aan mijn doelen en dromen staat voorop. Ik ben een goed mens, leidt nu een normaal leven. Niet alles is makkelijk, maar ik kies bewust om mezelf te zijn, mijn best te doen. Dan wordt je steeds gelukkiger. Ondertussen amuseer ik me wel. Ik ben een tevreden mens. Ik heb een kans gekregen en ga het waarmaken!’

We are family
Dat zichzelf willen bewijzen heeft hij bovenal naar zijn familie. Hij draagt zijn ouders, zes kinderen en twaalf klein- en achterkleinkinderen op handen. Zorgzaam in geld en gedachten. Muziek is daarbij een bindende factor: van een rappende zoon en kleindochter tot een nichtje dat zingt: ze hebben het niet van een vreemde.
Zijn vroegere levenskeuzes hebben een grote impact op zijn familie gehad en daar is hij zich zeer van bewust. ‘Ik kreeg ooit heroïne en LSD, zonder dat ik wist wat het was. En voor je het weet, leef je voor de drugs. Maar mijn gezin wilde liefde en aandacht, ik heb hen veel verdriet gedaan.’ Dát is ook wat hij het ergste vindt van die donkere periode. Iets wat hem mede motiveert om in herstel te blijven, ook al hebben zij hem vergeven. Geëmotioneerd: ‘Mijn kinderen zeiden “Kom op pa, het verleden is voorbij. Nu is nu en we houden van jou.”

Gulle gever
Goed willen doen is iets wat vaker terugkomt tijdens het gesprek. Zelfs in de periode dat hij in een roes van drugs leefde, bleef Ricardo werken en altijd bleef hij gul en vrijgevig. ‘Je moet weten waar je vandaan komt, gewoon normaal doen. Ik hou niet van die ‘nep bloemetjes’. Neem me zoals ik ben, dat doe ik ook naar jou toe. Wees aardig voor elkaar en sta open voor een ander. Aandacht is een teken dat iemand van je houdt. Ik heb ook nooit leugens verteld om iets te bereiken. Nooit. Dat komt voort uit het respect naar mijn ouders. Ook heb ik altijd vrijwilligerswerk gedaan en heb ik 100 euro, dan geef ik die net zo makkelijk weer weg aan iemand anders die het nodig heeft. Het grootste gedeelte van mijn prijzengeld heb ik aan mijn familie gegeven. Nu kon ik de dingen toch weer goed maken.’ Zichzelf deed hij een nieuw bankstel, bed, wat kleren en gympen cadeau: voor hem een grote luxe. ‘Ze zijn helemaal van mij alleen, daar geniet ik van!’

Dromen van later
Door corona ziet hij zijn familie minder dan hij zou willen, maar hij voelt zich senang in zijn appartement. Op een sigaret na, blijft Ricardo zo nuchter als het maar zijn kan. Letterlijk en figuurlijk. ‘Ik leid nu een normaal leven, wil graag mensen happy maken. Ik zoek nog steeds uit wie ik ben, maar ben bovenal positief bezig.’ En net zo snel laat hij de serieuze toon los, straalt zijn gezicht weer en zingt hij spontaan een lied met het ontwapenende enthousiasme van een onbevangen kind.
Die levenshouding vertaalt zich niet alleen in zijn herstel, maar ook naar zijn dromen. ‘Ik eindigde op de derde plek van de talentenshow, maar de grootste overwinning uit mijn leven heb ik al jaren binnen’, aldus de sympathieke zanger. En dat is heel simpel: een rustig leven. Met een leuke vrouw is mijn leven helemaal compleet.’ Hij ziet het al helemaal voor zich: ‘Loop ik als 80-jarige met zo’n wandelstokje, lachen we samen veel. Breng ik tijd door met mijn familie. En ben ik een tevreden en rijk mens.’ En er zijn andere ambities: een stichting oprichten voor kansarme kinderen, aandacht geven aan mensen want ‘daar word ik gelukkig van.’ En natuurlijk de muziek.

Music was my first love
Ricardo: ‘Ik zong altijd al en nu ben ik weer bezig met muziek. Het is mooi, het maakt me gelukkig en blij, en het helpt me door moeilijke periodes.’ Daarbij heeft hij grootse plannen: ‘Ik heb al gezongen voor 5000 mensen bij AFAS, opgetreden in het Concertgebouw en de Kleine Komedie. Maar hey: Ahoy, Ziggo Dome en de Kuip, here I come!’ En dan het liefst met een band van gelijkgestemde muzikanten. ‘Dat is veel leuker, levendiger en gezelliger dan met een tape. Samen kunnen we onze emoties tonen via ons instrument en onze stem. In extase raken met elkaar.’ En als hij dan toch droomt: op zijn bucket list staan ook nog een boek schrijven en een film waarbij hij dan Denzel Washington is, een man die hij bewondert om zijn eenvoud en echtheid. Maar eerst is daar zijn eerste single die deze maand verschijnt. Een lied dat speciaal voor hem is geschreven door schrijversduo Robin van Beek en Ralph van Manen. De titel is zó veelzeggend voor waar Ricardo nu staat: Ik ben mijn beste vriend.

Tekst Stephanie Sormani Fotograaf Roel van Moorsel