Anonimiteit, anonymat, in het Frans is het basisbeginsel dat ten grondslag ligt aan het 12 programma van de AA. In de laatste Lef werd er al aandacht aan besteed en was ook het onderwerp op de AA Conventie hier in de Auvergne afgelopen weekend. In Lef Magazine werd in ieder geval gesuggereerd dat anonimiteit niet meer van deze tijd zou zijn, waar op de conventie het belang alleen maar werd onderstreept. Wie heeft er gelijk, is er een gelijk?  Anonimiteit is nauw verweven met allerlei andere cruciale normen en waarden van het AA programma en staat zeker niet op zich zelf. Mag dan naar mijn smaak ook niet als op zich zelf staand beoordeeld worden. Het gaat in ieder geval veel dieper dan 'ik durf er niet voor uit te komen - niemand mag het weten - ik schaam me zo.' of iets in die trant.

Verslaving is een ziekte die lijkt op een tweekoppige draak. Vaak geworteld in een  gebrek aan zelf vertrouwen, laag zelfbeeld, isolement, gevoel van niet goed genoeg zijn, tekortschieten en angst voor afwijzing. Zich vaak uitend in blufferig, egoïstisch, stoer en eigenzinnig gedrag. Een opgeklopt Ego om dat angstige stemmetje van binnen het zwijgen op te leggen. Na verloop van tijd lukt dat heel aardig en leef je als het ware in en vanuit dat Ego. Herstel is het leven beleven zoals het bedoelt is, volgens een eenvoudig programma gebaseerd op eerlijkheid, oprechtheid, dienstbaarheid, bescheidenheid en eenvoud. Een spiritueel groei en veranderingsproces. Er op gericht om weer echt te kunnen verbinden, er te zijn voor anderen en dat opgeklopte ego weer geleidelijk te laten verschrompelen, verdampen. Daartoe zitten Tibetaanse monniken, en niet alleen Tibetaanse overigens, wel 40 jaar in een klooster. Dus wat geduld is wel het minste.
Om dat ego, die hoogmoed niet weer een kans te geven op te staan is gekozen voor anonimiteit. Niemand mag zich er op laten voorstaan  AA' er te zijn, pronken met de veren van dat programma of de schijnwerpers opzoeken. Bescheidenheid past de Herstellende. als een warme jas. De trouwe lezer van LEF zal erkennen dat dit gevaar niet denkbeeldig is. Hoogmoed komt voor de val, vroeger of later. Dus anonimiteit is zo gezien heel wat anders dan er niet voor durven uitkomen dat je een verslaafde in herstel bent. Tot zover het individu.
Wie denkt dat de AA als organisatie vanuit die Anonimiteit geen rol voor betekenis kan spelen vergist zich denk ik. Niet alleen Hazelden, maar eigenlijk alle 12 stappen klinieken, en de programma's van NA, CA, SLAA en wat voor XA dan ook, baseren zich volledig op het AA programma. Ervaringsdeskundigen met een AA achtergrond vind je bijna overal. Wat nou geen invloed?

Een rol willen spelen in het publieke debat is nooit het doel van AA als organisatie geweest. Integendeel, dat doet AA juist niet. Er zijn voor de alcoholisten van nu en die van de toekomst, dát is de belangrijkste doelstelling van de AA. Daartoe moeten allerlei mogelijke conflicten, controverses en schisma's worden voorkomen. Ik heb mijn leven lang in het maatschappelijk middenveld vertoeft en ik ken geen organisatie die zo tolerant is als de AA, die zo weinig gezag, structuur of procedures heeft en die haar leden zoveel vrijheid gunt als de AA. Toch bestaat zij al 80 jaar, is aanwezig in veel landen en wordt  overal gerespecteerd.. Ik zelf weet niet of het nodig is om daarvoor in de beschutting van de anonimiteit te blijven, maar als dat de 'prijs' is die kennelijk betaald moet worden voor een lang en duurzaam leven van de AA, lijkt me dat niet te veel. Wie ben ik om het beter te weten dan de oprichters die al in 1935 van zoveel kennis over de menselijke natuur, la condition humaine, wijsheid en waarachtigheid blijk gaven.

Het gedachtegoed van AA is algemeen bekend en speelt als zodanig wel degelijk een heel wezenlijke rol in dat publieke debat. Ook al zie je niemand van AA Nederland die daar aan deelneemt. Dat hoeft niet eens, dat gaat kennelijk vanzelf. Niet dat de AA, stammend uit een tijd dat er eigenlijk maar één verslaving wijdverbreid was,  niet voor uitdagingen staat in een tijdperk dat vele verslavingen kent. Maar dát is een ander verhaal.
Verbiedt de AA haar leden om zich wél te mengen in dat publieke debat, of om naar buiten te treden. Nee dat doet de AA niet en staat zelfs haaks op datzelfde gedachtegoed. De AA dwingt niemand tot iets,  legt niemand iets op, dat doet zij nooit zoals al in stap 3 te lezen staat. Ook het Big Book staat heel expliciet dat de AA haar leden alleen suggesties aan de hand doet en dat het een ieder vrij staat die te volgen, of niet. Ook anonimiteit. Dus elk AA lid dat naar buiten wil treden als verslaafde en zijn of haar persoonlijke mening wil verkondigen kan dat gerust doen. Dat hij of zij zich daarbij baseert op het AA gedachtegoed is geen enkel probleem. Integendeel als hij of zij de AA normen en waarden uitdraagt wordt dat uitermate gewaardeerd. Hij of zij moet zelf maar bekijken of daardoor dat Ego weer de kop op steekt en de consequenties daarvan ervaren. En aanvaarden. Spreken namens de organisatie AA mag echter niet. Of beter, kan eigenlijk niet eens want de AA heeft daar geen mening over. Er zijn voorde verslaafden van nu, de boodschap uitdragen en er voor zorgen er ook nog te zijn voor de verslaafden van de toekomst. Dat is waar AA voor staat en dat is al lastig genoeg. Dat dat in de geborgenheid van de anonimiteit gebeurt lijkt mij geen enkel probleem.

Maar waar plaatst dit hele betoog nu mijzelf?.

Heel simpel, ik waardeer en respecteer de AA als organisatie, heb ontzag en bewondering voor de diepgang van het 12 stappen programma, maar ik treedt er wél mee naar buiten. Dat doe ik al 15 jaar lang, ook toen ik nog regelmatig terugvallen had. En dat doe ik ook nu. In de rust, ruimte en stilte van de Auvergne in Frankrijk geven we vorm aan Herstellerij de Eenvoud (www.de-eenvoud.com). Hier kunnen alle 'herstellenden van alle gezindten' zal ik maar zeggen, op adem komen, hun herstel verdiepen of verduurzamen of gewoon lekker veilig vakantie vieren. Dat brengt publiciteit en aandacht met zich mee. Enerzijds doe ik dat omdat ik alleen kan behouden wat ik heb gekregen door het weer weg te geven. Maar ook omdat ik mijn eigen kleine lava steentje wil bijdragen aan de juiste beeldvorming. De wereld moet weten dat herstel mogelijk is. Dat we wereldwijd al met miljoenen zijn die het wél gered hebben. Dat een leven in herstel een heel leuk en zinvol leven is. Dat er hoop is in bange dagen. Daarom schrijf ik ook met graagte altijd die veel te lange gastblogs voor Lef. Ik zou haast zeggen: Herstellenden aller landen verenigt u.

Wel hou ik mezelf scherp in de gaten of er geen tekenen van oud gedrag opduiken. .En voor de rest vertrouw ik er op dat mijn mede fellows me wel met beide beentjes op de lavagrond van de Auvergne weten te houden. Daar is de fellowship óók voor.