Over een maand vier ik mijn drie jaar clean. Toch voelt het alsof ik het afgelopen jaar door het oog van de naald ben gekropen. Er waren momenten die me echt aan het wankelen brachten, en ik weet zeker dat ik dit niet had kunnen schrijven als het lot niet op cruciale momenten mijn kant op was gevallen. Soms denk je dat je herstel stevig genoeg is, maar dan slaat het leven toe met een gebeurtenis die je volledig uit balans brengt, waarbij alle ratio verdwijnt. Mijn ziekte slaapt nooit. Hij ligt altijd op de loer, wachtend op dat ene zwakke moment. En geloof me, hij slaat toe als je hem dat moment geeft.

De afgelopen maanden stonden in het teken van therapie. Het is moeilijk uit te leggen hoe zwaar dat kan zijn. Ik ben zelden zo uitgeput geweest als de laatste weken. Mijn dagen draaiden vooral om de bank, een warme deken en een kruik. Het voelde soms alsof er weinig van mezelf over was. De mensen die ik het hardst nodig had, waren er niet. Maar degenen die er altijd voor mij zijn, gelukkig wel. Die periode van intensieve therapie heeft me ook nieuwe inzichten gegeven in mijn herstel.

Misschien herken je het: je vecht hard om banden te herstellen, alleen om tot de conclusie te komen dat het niets meer toevoegt. Dat het misschien nog iets biedt voor anderen, maar voor jou een lege huls is geworden. Dat besef doet pijn, maar het dwingt je grenzen te stellen zodat je jezelf emotioneel niet verliest. Want verliezen doen pijn, maar jouw leven gaat door. Na bijna drie jaar clean zijn, ben je toe aan stabiliteit. Aan een leven zonder emotionele achtbanen of tegenslagen die alles op het spel zetten.

Mijn vader gaf me onlangs een advies dat me diep raakte. Ik had besloten een bepaald feest over te slaan, omdat ik wist dat ik de emotionele impact niet aankon. Hij zei: ‘Steph, ik denk dat je een goede keuze maakt. Zie je leven als een cirkel, getrokken met een passer. Als de passer te wijd staat, wordt de cirkel te groot. Dan laat je emoties van anderen binnen die je nu nog niet kunt dragen. Zij zijn misschien niet zover, of zijn teruggevallen door hun eigen chaos, burn-outs of depressies. Maak de cirkel kleiner, pas je passer aan, tot de cirkel voor jou te dragen is en veilig voelt.’

Dat advies kon niet mooier zijn. Ook al deed het pijn, en doet het dat nog steeds, ik heb mijn cirkel kleiner gemaakt. Mijn grenzen zijn duidelijker geworden. Herstel betekent niet dat anderen, omdat jij fouten hebt gemaakt, nu een vrijbrief hebben om jou pijn te doen. Soms slaat het principe ‘tenzij het anderen schaadt’ ook op jezelf. Soms bén jij die ‘ander’. En mag je jezelf beschermen tegen welk leed dan ook, ongeacht wat anderen daarvan vinden. Want hoe kun je iets voor een ander betekenen als je er niet eens voor jezelf kunt zijn? Hoe kun je ruimte geven aan anderen als je je eigen cirkel niet kunt bewaken?

En ja, die cirkel mag fluctueren. Het leven is niet vlak, maar een opeenvolging van pieken en dalen. Het is aan ons om onze passer steeds opnieuw aan te passen. Ook al betekent dat keuzes maken die niet iedereen begrijpt. Maak die keuzes, als ze je helpen je clean-tijd te beschermen.

Ik wens jullie allemaal een prachtige decembermaand toe. Wij vieren het hier in alle rust, met de mensen die binnen onze cirkel passen. Sterker nog, tweede kerstdag vieren we gewoon op de meeting. Met hapjes en frisdrank, en we gooien de deuren twee uur eerder open. Want ook met kerst hoef je het niet alleen te doen. En oud en nieuw? Thuis, op de bank, in pyjama.

Denk eraan, zelfs op de moeilijkste momenten: pas je passer aan als dat nodig is. Bewaak je eigen cirkel. Maak je grenzen helder.

Tot volgend jaar.