In 2008 gebruikten 75.000 mensen het middel, maar afgelopen jaar waren dit er al 452.000. Waar eerst morfine voorgeschreven werd, zijn ze overgestapt naar oxycodon. Dit komt doordat oxycodon erg effectief is tegen de pijn en waarvan gedacht werd dat het minder verslavend zou zijn dan morfine. Daartegenover staan wel de bijwerkingen. Deze kunnen oplopen van misselijkheid tot verslaving en overlijden bij overdosering.

Pijnprogramma

Novadic-Kentron is een behandeling gestart, waarbij zowel de pijn als de verslaving behandeld wordt. Naar schatting komen er wekelijks zo’n drie mensen voor een intake met dit probleem. Het is een behandeling die gericht is op pijnmanagementvaardigheden. Zo leren mensen anders omgaan met de pijn. Zij kunnen hun dagelijkse belasting anders inrichten en het opnieuw opbouwen van fysieke activiteit. Het is bij iedereen anders hoe ze zelf invloed hebben op die pijn.

Programmaleider van het pijnprogramma, Katinka Damen: ‘We geven veel uitleg over hoe pijn en verslaving onderling met elkaar samenhangen. Hoe gunstiger iemands fysieke gesteldheid, omgeving en mentale gezondheid eraan toe is, hoe gunstiger effect dit heeft op de pijn en op de verslaving.’

Verslechtering

‘Het liefste willen we ook dat de mensen er helemaal mee stoppen, omdat het de situatie na een paar maanden gebruik verslechterd’, zegt Damen. Het middel haalt het energieniveau omlaag, het immuunsysteem wordt ontregeld en de stemming wordt verslechterd. ‘Het doet eigenlijk zoveel slechte dingen dat het voor langer durende pijnklachten nooit geschikt is.’

Pijnversterkend

Oxycodon is bij langdurend gebruik een pijnversterkend middel. Daar zijn meerdere oorzaken voor. De eerste reden is dat het tolerantie veroorzaakt. Als je dezelfde dosering blijft nemen, went je lichaam eraan en komt de pijn er als het ware doorheen.

De tweede reden is dat het middel door het immuunsysteem gezien kan worden als een indringer. Er treedt een reactie op die door het zenuwstelsel, waar pijn gemaakt wordt, wordt gezien als bedreigend. Het zenuwstelsel heeft de neiging om meer pijn te maken als bescherming. Dit noem je hyperalgesie en komt voor bij mensen die hier gevoelig voor zijn. ‘De mensen die met het middel gestopt zijn, merken vaak dat ze na een paar weken minder pijn hebben. Dit komt omdat er dus niet meer extra pijn gemaakt wordt door het zenuwstelsel. Bij de meeste mensen die het programma afmaken, lukt het ook wel om te stoppen’, zegt Damen.

Daarnaast worden de richtlijnen voor huisartsen en medisch specialisten aangepast. Het middel mag niet meer voor langdurig gebruik voorgeschreven worden, enkel nog voor maximaal drie dagen na een operatie.