Artsenfederatie KNMG is tegen verplichte anticonceptie voor ouders die vanwege hun verslaving, psychische problematiek of leefsituatie niet in staat zijn om een verantwoordelijke ouder te zijn. Volgens Gert van Dijk, medisch ethicus bij KNMG, is het ‘onwenselijk, onhaalbaar en niet effectief’.
Van Dijk is het niet eens met het voorstel van de Rotterdamse CDA-wethouder Hugo de Jonge om bij ‘onmachtige’ ouders – zoals het op volkskrant.nl wordt genoemd – voorbehoedsmiddelen te verplichten. Hij zegt dat het ‘in strijd is met fundamentele rechtsbeginselen, zoals het recht op privacy, gezinsvorming en op onaantastbaarheid van het lichaam’.
Tegen je wil
Volgens de medisch ethicus mogen artsen geen handelingen verrichten tegen de wil van een patiënt in. Ze mogen daarom ook niet meewerken aan verplichte voorbehoedsmiddelen, als een persoon dit niet wil. ‘De wethouder maakt ten onrechte de vergelijking met dwangmedicatie die wordt toegepast bij psychiatrische patiënten. Maar dat wordt gedaan in hun eigen belang: als ze wilsbekwaam waren geweest, zouden ze het gewild hebben om van hun psychose af te komen. Bij wilsbekwame, kwetsbare vrouwen die een kind willen, is het niet in hun belang om tegen hun zin een spiraaltje of hormonaal implantaat te krijgen.’
Preventief
Wethouder De Jonge vindt dat er aan de toekomst en het belang van het kind – dat na de geboorte naar een pleeggezin gaat - gedacht moet worden. Maar volgens Van Dijk zijn er andere manieren om het kind te beschermen. ‘Je houdt altijd de mogelijkheid dat de moeder, als het later beter met haar gaat, weer contact krijgt met haar kind.’
Van Dijk vindt dat er meer preventief gehandeld moet worden. Het Tilburgse project Proactief aanbieden van anticonceptie aan kwetsbare vrouwen noemt hij als een succesvol voorbeeld. ‘Je moet met kwetsbare vrouwen in gesprek gaan en in gesprek blijven’, zegt Van Dijk. De medisch ethicus benadrukt wel dat er nog veel meer aandacht zou kunnen komen voor anticonceptie in de psychiatrie en verslavingszorg.
Elk jaar weer
De discussie over de verplichte anticonceptie duikt volgens Van Dijk iedere paar jaar op. Zo stelde Pieter van Vollenhoven, oud-voorzitter van de Onderzoeksraad voor de Veiligheid, gedwongen voorbehoedsmiddelen voor bij drugsverslaafden en psychiatrische patiënten. Dit vanwege de strijd tegen kindermishandeling. Uit een eerder rapport van de Onderzoeksraad blijkt dat 27 gevallen van kindermishandeling fataal of bijna fataal afliepen. Van Dijk reageer hierop: 'Het rapport was een treurigstemmende opsomming van geweld, echtscheiding, alcoholmisbruik en ouderlijke onmacht. Maar de meeste ouders waren niet bekend bij de hulpverlenende instanties toen het kind werd geboren. Dus ook in die gevallen zou verplichte anticonceptie geen oplossing zijn geweest.'
Datum: 03/10/2016
LEES MEER...